Recent las ik in Trouw van zaterdag 4 januari 2025 een interview van Romana Abels met Geert Mak. Het artikel ging over de parallellen die Mak ziet tussen de huidige tijd en de jaren ’30 in de Verenigde Staten van de vorige eeuw.
De titel van het stuk: ‘Politici zijn vergeten dat ze ook leiders zijn, dat ze moeten aanvoeren’.. Ik zag een parallel met het interview door Pieter Jan Hagens met Beatrice de Graaf in het televisieprogramma Buitenhof. Waarin zij vertelt over de Johan Huizinga lezing die zij heeft voordragen waarin ze onder andere ingaat op de deugden van leiderschap.
Toen ik in deze donkere dagen van het jaar 2024 het boek ‘De ontembare vrouw’ van Clarissa Pinkola Estes herlas, vond ik daarin een zin die mij inspiratie gaf voor dit blog over persoonlijk leiderschap: ‘Je lichaam is als de aarde’.
De aanvoerende leiders van dit moment geven mij in houding, gedrag en taal weinig vertrouwen op een leefbare toekomst. Dat leidt bij mij tot spanning en stress. En ik weet, wanneer ik mogelijkheden ervaar om te handelen en mijn vertrouwen te herstellen, helpt dit de stress te reduceren en kanaliseren. Dit wordt ook wel handelingsperspectief genoemd.
Heel regelmatig hoor ik mezelf zeggen: ‘taal doet ertoe’.
De intentie van woorden, de bedoeling en het gevoel dat je er in legt, doen ertoe. En nee, daar ben je je niet áltijd bewust van. En ja, je kunt jezelf oefenen en nieuwsgierig zijn naar de intentie van je woorden.
Dus als je af en toe ongerust bent over wat er om je heen gebeurt, kom tot rust, haal een paar keer adem, voel je voeten op de vloer en leid jezelf. Maak ruimte voor het leiden van je aandacht en voor handelingsperspectief. In termen van Geert Mak oefen je dan je persoonlijk aanvoerderschap. In termen van de deugden zoals door Beatrice de Graaf genoemd, oefen je dan de deugden van leiderschap.
Het ervaren van perspectieven en keuzes brengt je tot rust. Nog voordat je handelt. Door jezelf te leiden ontstaat er handelingsperspectief. Hoe kun je dit oefenen? Om te beginnen kun je momenten inbouwen, waarop je nagaat hoe je erbij staat of zit. Hoe staan je voeten en je benen. Hoe zitten je billen op je stoel? Voel je je voeten, voel je de grond. Hoe ziet de grond onder je voeten eruit? Zie je iets van natuur, een vloer of weg? Hoeveel ademruimte ervaar je? En hoeveel ruimte geef en neem je in het contact met je omgeving?
Hier nieuwsgierig naar zijn, geeft een handelingsperspectief. Het is een manier om je aandacht te verleggen en te richten op je binnenwereld. Hoe komt de buitenwereld eigenlijk bij je binnen? De mensen om je heen en in de context waar je bent. Met deze oefening breng je beweging in jouw leiderschap via de taal van je bodymind.
‘Je lichaam is als de aarde’. Je lichaam kent net als de aarde vele ritmes en het vermogen om sensaties van buiten- en binnenwereld met elkaar in contact te brengen. Het is een zeer levendig en wonderlijk communicatiesysteem dat gericht is op steeds weer herstellen van balans en evenwicht. Veel van ons leven en werken in een context waarin tijd en ruimte beperkt beschikbaar zijn om even ruimte te maken voor de binnenwereld en herstellen van balans. Het opbouwen van spanning en stress ligt op de loer. Een dagelijkse oefening aarden helpt daarbij en kan stress reacties in en tussen mensen verzachten. Waardoor er ruimte komt voor keuze tussen actie en reactie.
Wil je meer weten of reageren. Je kunt je reactie sturen naar: ineke@homeforbodymind.nl.
Het volgende blog gaat in op hoe denken het ervaren van keuzevrijheid en handelingsperspectief beïnvloed.
